0 Ματιά στην άκρη του σύμπαντος

 Η άνω εικόνα ονομάζεται XDF (eXtreme Deep Field) και αποκαλύπτει το πιο μακρινό κομμάτι του σύμπαντος που έχει δει ποτέ η ανθρωπότητα. Το σύμπαν «φιλοξενεί» χιλιάδες γαλαξίες δισεκατομμυρίων ετών, και προσέξτε, λόγω της απόστασης από τη Γη, γαλαξίες που το φως τους μόλις τώρα φτάνει σε μας!! Για αυτό το λόγο η φωτογραφία, δείχνει γαλαξίες όπως ήταν τη στιγμή που δημιουργήθηκαν, δισεκατομμύρια χρόνια πριν, ενώ στην σημερινή «πραγματικότητα» είναι τελείως διαφορετικοί !! Η εικόνα που βλέπουμε είναι στην κυριολεξία ένας ζωντανός χάρτης της ιστορίας του σύμπαντος και δίκαια θεωρείται “σταθμός” στον αγώνα της ανθρωπότητας να κατανοήσει το σύμπαν που την περιβάλλει.

Η φωτογραφία αποτελεί σύνθεση από εκατοντάδες άλλες οι οποίες πάρθηκαν από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble σε διάστημα δέκα ετών. Το Hubble εστίασε σε ένα, στην κυριολεξία κατάμαυρο, στα υπόλοιπα τηλεσκόπια, μικρό κομμάτι του ουρανού και το φωτογράφισε συνολικά 2 εκατομμύρια φορές.
Από τις δύο κάμερες του Hubble, η «ματιά» των οποίων πλησιάζει αυτή που έχουν οι υπέρυθρες ακτίνες, επιλέχθηκαν περισσότερες από 2000 φωτογραφίες του ίδιου οπτικού πεδίου.
Όταν αναλύθηκαν οι λήψεις, αποκάλυψαν ένα…σύμπαν μέσα στο σύμπαν.  Δηλαδή ότι ένας πολύ μεγάλος αριθμός από γαλαξίες υπάρχουν σε ένα μικροσκοπικό κομμάτι του ουρανού. Οι εικόνες έκαναν τους επιστήμονες να παραληρούν. Στο μικρό κομμάτι «μαύρου ουρανού» στο οποίο εστίαζε για δέκα χρόνια, το Hubble αποκάλυψε χιλιάδες γαλαξίες, περί τους 5,500, από τους πιο παλιούς έως τους πιο «νέους». Το πρώιμο σύμπαν ήταν μια εποχή όπου οι γαλαξίες γεννιόντουσαν, συγκρούονταν μεταξύ τους με απίστευτες εκρήξεις και μετά συγχωνεύονταν. Οι γαλαξίες που δημιουργούνταν περιείχαν λαμπερά μπλε (!) αστέρια χιλιάδες φορές πιο φωτεινά από τον δικό μας ήλιο! Ο πιο «νέος» γαλαξίας που φαίνεται στην XDF δημιουργήθηκε 450 εκατομμύρια χρόνια μετά το big bang. Διαβάστε μερικά “ασύλληπτα” δεδομένα στο photogallery που ακολουθεί:

Η επόμενη απεικόνιση που σχεδιάζει η NASA θα εστιάσει ακόμη βαθύτερα σε ένα μόνο σημείο της XDF για να βρει γαλαξίες που υπήρξαν όταν το σύμπαν ήταν μόνο μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια «μικρό». Η υπέρυθρη οπτική του νέου τηλεσκόπιου James Webb (φωτό) είναι η κατάλληλη για να δει ακόμα βαθύτερα μέσα στην XDF, τότε που σχηματίστηκαν τα πρώτα αστέρια και οι πρώτοι γαλαξίες και γέμισε με φως το βαθύ συμπαντικό σκοτάδι!

Η προηγούμενη «αποκαλυπτική» απεικόνιση με το ίδιο τηλεσκόπιο γνωστή ως Hubble – Ultra Deep Field ή UDF, ήταν η απεικόνιση μιας μικρής περιοχής του διαστήματος στον αστερισμό Fornax. Δημιουργήθηκε από δεδομένα και εικόνες που συνέλεξε το Hubble από το 2003 και το 2004. Το τηλεσκόπιο, συνέλεξε αμυδρό φως κατά τη διάρκεια πολλών ωρών παρατήρησης, και αποκάλυψε χιλιάδες γαλαξίες, κοντινούς και μακρινούς.

Μετά από χρόνια σχεδιασμού, κατασκευής και αναμονής, το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Hubble αποκολλήθηκε στο σύμπαν από το Διαστημικό Λεωφορείο Discovery στις 25 Απριλίου 1990. Από τότε έχει παίξει το βασικότερο ίσως ρόλο σε μερικά από τα σημαντικότερα βήματα του ανθρώπου στον αγώνα κατανόησης του σύμπαντος.

Το σύμπαν είναι ηλικίας περίπου 14 δισεκατομμυρίων ετών και η XDF αποκαλύπτει γαλαξίες ηλικίας έως 13.2 δισεκατομμυρίων ετών. Πριν από τη χρήση του Hubble το 1990, οι αστρονόμοι μόλις που μπορούσαν να διακρίνουν γαλαξίες απόστασης έως και 7 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά, δηλαδή έως τη μέση του σύμπαντος.

Τα τηλεσκόπια στο έδαφος, δεν μπορούσαν με κανένα τρόπο να αποκαλύψουν πως δημιουργήθηκαν και εξελίχθηκαν οι γαλαξίες στα πρώτα χρόνια της γέννησης του σύμπαντος. Το Hubble έδειξε στους αστρονόμους για πρώτη φορά το μέγεθος και το σχήμα που είχαν οι γαλαξίες όταν πρωτοδημιουργήθηκαν. Έδειξε επίσης, ότι το σύμπαν αλλάζει με την πάροδο του χρόνου.

Οι γαλαξίες που φαίνονται πιο αμυδρά στην εικόνα, εκπέμπουν το ένα δεκατοδισεκατομμυριοστό της λάμψης που μπορεί να δει το ανθρώπινο μάτι! Οι σπειροειδής γαλαξίες είναι παρόμοιοι σε σχήμα με τον δικό μας και τον γειτονικό σε μας Ανδρομέδα. Οι μεγαλύτεροι, κοκκινωποί και νεφελώδεις γαλαξίες, είναι, δήλωσαν οι επιστήμονες, παλιοί και ανενεργοί, δηλαδή δεν σχηματίζονται μέσα τους πλέον αστέρια! Είναι απομεινάρια από προηγούμενες συγκρούσεις ανάμεσα σε άλλους γαλαξίες. Σπαρμένοι μέσα στο πεδίο της φωτογραφίας είναι μικροσκοπικοί, πιο μακρινοί γαλαξίες, οι «σπόροι» από τους οποίους μεγάλωσαν οι μαγευτικοί γαλαξίες του σήμερα.

Η XDF εστίασε σε ένα μικροσκοπικό σημείο του σύμπαντος, όπως φαίνεται και στη φωτογραφία που δείχνει την αναλογία με το φεγγάρι. Εκεί, αποκάλυψε πολλούς άλλους γαλαξίες!

 http://www.salt.gr/