1 Ψάρα. Ο γείτονας της Χίου

Τα Ψαρά είναι νησί του βορειοανατολικού Αιγαίου. Για πολλούς είναι γνωστό και ως πέτρινο καράβι διότι οι κάτοικοι του ήταν και είναι ακόμα και σήμερα επιδέξιοι ναυτικοί.

Τα Ψαρά βρίσκονται σε απόσταση μόλις 44 ναυτικών μιλίων από το κεντρικό λιμάνι της Χίου, με το οποίο συνδέεται με καθημερινά δρομολόγια μέσω του πλοίου «ΨΑΡΑ ΓΚΛΟΡΥ».

Το νησί απαριθμεί 422 μόνιμους κατοίκους στην πλειοψηφία τους συνταξιούχους. Η έκταση του ανέρχεται στα 42 τετραγωνικά χιλιόμετρα με το μεγαλύτερο μέρος του να αποτελείται από άγονες εκτάσεις. Η χώρα των Ψαρών εκτείνεται αμφιθεατρικά γύρω από το γραφικό λιμάνι του νησιού ακολουθώντας την ανατολική παραδοσιακή αιγαιοπελαγίτικη αρχιτεκτονική, με τα λευκά σπίτια και τις κόκκινες κεραμοσκεπές.

Περπατώντας στα σοκάκια και τους δρόμους των Ψαρών αντιλαμβάνεται κανείς την ομορφιά και την μοναδικότητα του νησιού αλλά και των κατοίκων του. Το νησί έχει γραφτεί άξια στην ιστορία της Ελλάδος για την σημαντική και ουσιαστική συμβολή του στην Επανάσταση του 1821. Οι φιλόξενοι Ψαριανοί πρόγονοι του Κανάρη, του Νικοδήμου, του Βαρβάκη και άλλων ένδοξων προσωπικοτήτων, κάνουν τους ταξιδιώτες να αισθάνονται οικεία. Οι μοναδικές διηγήσεις τους, σε ταξιδεύουν στα δύσκολα και συνάμα θαρραλέα χρόνια της Επανάστασης αφήνοντας ένα αίσθημα συγκίνησης και περηφάνιας.

Η πλούσια πολιτισμική κληρονομιά των Ψαρών σε συνδυασμό με τις όμορφες παρθένες παραλίες και το καλό φαγητό, αφήνουν αναμφισβήτητα ικανοποιημένους τους επισκέπτες του νησιού. Μία επίσκεψη στο Παλαιόκαστρο, τον Άγιο Νικόλαο, το σπίτι του Κωνσταντίνου Κανάρη καθώς και στη μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ιδρυθείς τον 17ο αιώνα με την βιβλιοθήκη της να απαριθμεί σπάνια χειρόγραφα και εκκλησιαστικά βιβλία, δεν θα σας αφήσουν αδιάφορους.

Χαρακτηριστικό γνώρισμα των Ψαρών είναι οι πλούσιες παραλίες και τα γαλάζια νερά που διαθέτει όπου ικανοποιούν και τους πιο απαιτητικούς επισκέπτες.

Η πιο γνωστή παραλία του νησιού είναι ο Κατσούνης, ανατολικά του οικισμού. Η παραλία είναι γνωστή για την αμμουδιά και τα ρηχά της νερά. Εκεί οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν το μπάνιο τους στην παρθένα παραλία, να γευτούν τον ήλιο και τα πεντακάθαρα γαλάζια νερά της θάλασσας. Η συγκεκριμένη παραλία είναι κατάλληλη για παιδιά, εδώ άλλωστε διοργανώνεται κάθε καλοκαίρι το τουρνουά Beach Volley του νησιού. Το παλιό κτίσμα που βρίσκεται στην περιοχή είναι το παλιό νοσοκομείο των Ψαρών όπου πλέον διατηρείται ως εστιατόριο. Για όσους όμως θέλουν να απομονωθούν από τους υπόλοιπους λουόμενους, ιδανικός προς την εκπλήρωση των απαιτήσεων τους είναι ο μικρός κολπίσκος Αγία Κυριακή, που βρίσκεται δίπλα στην παραλία Κατσούνη.

Ακόμα μία παραλία με άμμο είναι τα Λαζαρέττα, νότια του νησιού. Για τους περισσότερους κατοίκους και επισκέπτες, τα Λαζαρέττα θεωρούνται η καλύτερη παραλία των Ψαρών σε απόσταση μόλις ενός χιλιομέτρου από τον οικισμό. Νότια του οικισμού συναντάμε και τη βοτσαλωτή παραλία. του Κάτω Γυαλού. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης παραλίας είναι πως ο ταξιδιώτης μπορεί να κολυμπήσει στα πεντακάθαρα νερά της απολαμβάνοντας τη θέα των Αντίψαρων.

Μία εξίσου όμορφη παραλία των Ψαρών είναι η Λήμνος. Η Λήμνος εκτείνεται στο κόλπο του λιμένα και αποτελείται από άμμο και ψιλό βότσαλο. Η απόσταση από τον οικισμό είναι περίπου τέσσερα χιλιόμετρα ενώ μόλις τρία χιλιόμετρα απέχει η παραλία Λάκκα.

Για όσους επιθυμούν να συνεχίσουν τη διαδρομή τους αναζητώντας και άλλα παραθαλάσσια μέρη, η παραλία Λάκκα βρίσκεται στη δυτική πλευρά των Ψαρών και είναι μία από τις μεγαλύτερες παραλίες του νησιού. Μετά τη Λάκκα υπάρχει η παραλία Αρχοντίκι. Η μοναδική της ομορφιά σε συνδυασμό με την άμμο και το βότσαλο είναι σίγουρο πως θα σας αφήσει ενθουσιασμένους. Επίσης αξίζει να επισκεφτείτε και την παραλία του Φτελίου η οποία βρίσκεται σε απόσταση περίπου πέντε χιλιομέτρων από το χωριό.

Τα Ψαρά είναι ιδανικός προορισμός για όσους αναζητούν την ηρεμία και τη χαλάρωση σε συνδυασμό με το ωραίο φαγητό και το καλό μπάνιο. Οι παραδοσιακές ντόπιες νοστιμιές όπως η μυζήθρα και η κοπανιστή καθώς και οι υπέροχες αστακομακαρονάδες και τα φρέσκα ψάρια που θα βρείτε σε όλες τις ταβέρνες του νησιού, θα σας μείνουν αξέχαστα. Μην παραλείψετε να γευτείτε και το γεμιστό κατσικάκι μία παραδοσιακή ψαριανή συνταγή.

Απαραίτητη προϋπόθεση πριν την αποχώρηση σας από το νησί είναι η αγορά θυμαρίσιου μελιού και γλυκού του γάμου, γνωστό και ως άσπρο γλυκό, για τα οποία τα Ψαρά φημίζονται.

Το μόνο που έχετε να κάνετε για να διαπιστώσετε τα παραπάνω είναι να επισκεφτείτε αυτό το υπέροχο νησάκι του Αιγαίου. Η ομορφιά, η ιστορία και η πολιτισμική κληρονομιά του νησιού καθώς και η φιλοξενία των κατοίκων και οι παραδοσιακές του γεύσεις θα σας καταπλήξουν.

 ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ

Επισκέπτωντας τα Ψαρά μην παραλείψετε να επισκεφτείτε τις κάτωθι τοποθεσίες:

Το Παλαιόκαστρο που χρονολογείται τον 15ο αιώνα.

Ο χώρος όπου υπήρχε το σπίτι του πυρπολητή της Επανάστασης του 1821 Κωνσταντίνου Κανάρη

Ο ιερός ναός του Αγίου Νικολάου που βρίσκεται μέσα στη χώρα.

Η μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου που χρονολογείται τον 17ο αιώνα έχοντας στην βιβλιοθήκη της χειρόγραφα και εκκλησιαστικά βιβλία.

Οι μυκηναϊκοί τάφοι του 2000 π.χ. αιώνα που βρίσκονται στον αρχαιολογικό χώρο Αρχοντίκι.

Τα Αντίψαρα που βρίσκονται περίπου 45 λεπτά με καΐκι. 

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

Κατά την αρχαιότητα το αρχικό όνομα των Ψαρών ήταν Ψύρα, Ψυρίην ή Ψυρίαν. Αρχικά ήταν απροσδιόριστο εάν το νησί κατοικείτο ή όχι, διότι συγγράμματα αρχαίων ιστορικών μαρτυρούσαν άλλοτε την ύπαρξη και άλλοτε την απουσία πολιτισμού. Με το πέρας των χρόνων ο εντοπισμός και η ανασκαφή αρχαίου οικισμού στο λιμάνι του νησιού καθώς και στο Παλαιόκαστρο όπου χρονολογείται περίπου στον 3ο με 1ο αιώνα π.χ., βεβαιώνουν την ύπαρξη πρώιμων κατοίκων.

Κατά τον 16ο με 17ο αιώνα το νησί αποικήθηκε από Θεσσαλείς και Ευβοείς. Η κύρια ασχολία των κατοίκων ήταν η ναυτιλία με αποτέλεσμα τα Ψαρά να γίνουν η τρίτη μεγαλύτερη ναυτική δύναμη ακολουθώντας την Ύδρα και τις Σπέτσες. Την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης η σθεναρή αντίσταση των Ψαριανών και ο πυρπολισμός πολλών τουρκικών πλοίων από τους Κανάρη, Παπανικολή, Νικόδημο, έμειναν στην ιστορία. Το θάρρος και η ανδρεία των Ψαριανών, μεταξύ των οποίων του Βρατσάνου, Αποστόλη, Καλαφάτη, Πατατούκου, Σταματάρα, Νικολάρα και άλλων, ενάντια στον τουρκικό ζυγό οδήγησε στο ολοκαύτωμα των Ψαρών από τους τούρκους, το 1824.

Την καταστροφή των Ψαρών υμνεί ο ποιητής Διονύσιος Σολωμός στο ποίημά του:

Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη,

περπατώντας η δόξα μονάχη

μελετά τα λαμπρά παλικάρια

και στην κόμη στεφάνι φορεί

γενωμένο από λίγα χορτάρια

Που ’χαν μείνει στην έρημη γη…

 

Τέλος την περίοδο του 1912 τα Ψαρά ήταν υπό ιταλική κατοχή όπου τον Οκτώβριο του ίδιου έτους ενσωματώθηκαν στην Ελλάδα. Από εκείνη την περίοδο μέχρι και σήμερα τα Ψαρά χαρακτηρίζονται από μία σταδιακή πρόοδο με επίκεντρο τους την ναυτιλία και την τουριστική ανάπτυξη του νησιού.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

http://www.psara-link.gr/