Τινάζουν με χάρη τη χαίτη τους και καλπάζουν περήφανα, τραβώντας βλέμματα θαυμασμού για τα μικροκαμωμένα, μυώδη, σώματά τους. Η Λινδία, η Αθηνά, ο Φοίβος, ο Αίθωνας, η Μαρίνα, ο Κουτσούτης και ο Διαγόρας είναι τα τελευταία αλογάκια...
της φυλής Ρόδου, που παλεύουν να επιβιώσουν για να διατηρήσουν το αυτόχθονο γενετικό τους υλικό. Ήδη, ο Σύλλογος Προστασίας του μικρόσωμου αλόγου της Ρόδου, "Φαέθων", έχει κάνει αίτηση στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, για αναγνώριση της φυλής αλλά, σύμφωνα με τον πρόεδρο του συλλόγου, Νικόλαο Ψαρά, αυτό δεν κατέστη δυνατό, καθώς απαιτούνται τουλάχιστον 20 ζώα για να αναγνωρισθεί μια φυλή.
"Υποβάλαμε στο υπουργείο μελέτη, που συνέταξαν, για λογαριασμό του...συλλόγου μας, οι Κωνσταντίνος Παπαϊωάννου, κτηνίατρος, ειδικευθείς στην αναπαραγωγή του ίππου και ο Νικόλαος Κωστάρας, ιππολόγος, εκτιμώντας ότι τα μικρόσωμα άλογα που φιλοξενούμε, αποτελούν ξεχωριστή φυλή ίππου, διότι έχουν κοινή καταγωγή και συγκεκριμένα μορφολογικά (φαινοτυπικά) χαρακτηριστικά, με τα οποία διαφοροποιούνται από το σύνολο των ζώων του είδους 'Equus cabalus'. Έχουν, δηλαδή, αυτόχθονο γενετικό υλικό, διότι δημιουργήθηκαν στον ελλαδικό χώρο, χωρίς την ουσιαστική επέμβαση της γενετικής επιστήμης", εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ.Ψαράς.
Όπως προσθέτει, στην αίτηση προς το υπουργείο ζήτησαν να αναγνωρισθεί η συγκεκριμένη φυλή και στη συνέχεια να καταταχθεί στην κατηγορία "κατάσταση εξαφάνισης", λόγω περιορισμένου αριθμού των θηλυκών και αρσενικών ατόμων.
Ο "Φαέθων", από το 2001 ασχολείται με τη διάσωση και διατήρηση της σπάνιας φυλής ίππου της Ρόδου, τηρώντας μάλιστα και γενεαλογικό βιβλίο. Τα 7 εναπομείναντα αλογάκια, που ζούσαν στα βουνά της Αρχαγγέλου, στη Ρόδο, βρίσκονται τα τελευταία χρόνια σε σύγχρονες σταβλικές εγκαταστάσεις, ενώ υποβάλλονται σε γενετικές αναλύσεις (DNA tests) για λογαριασμό του συλλόγου από το Τμήμα Γενετικής Ανοσολογίας (Department of Immunogenetics) του βρετανικού ιδρύματος Animal Health Trust, που εδρεύει στο Newmarket της Αγγλίας.
Επτά αλογάκια της Ρόδου ζητούν προστασία
Ο πληθυσμός των αλόγων της φυλής Ρόδου αριθμεί μόνο επτά άτομα, εκ οποίων τέσσερα είναι αρσενικά και τρία θηλυκά. Σύμφωνα με τη μελέτη των Παπαϊωάννου και Κωστάρα, για πρώτη φορά το 1930 δημοσιεύεται ένα άρθρο, αποκλειστικά για το αλογάκι της Ρόδου, στον πρώτο τόμο του Δελτίου της Ζωολογίας, τον οποίο εξέδωσε η Ένωση Ζωολόγων Ιταλίας, με τίτλο "Σχετικά με το άλογο της Ρόδου" του συγγραφέως Alula Taibell.
Στο άρθρο παρατίθενται τα σωματομετρικά στοιχεία ενός μικρόσωμου αρσενικού αλόγου της φυλής Ρόδου, το οποίο εισήγαγε στην Ιταλία και δώρισε στο ζωοτεχνικό πειραματικό σταθμό του Rovigo (Ρόβιγκο), ο καθηγητής Ghigi (Γίγκι).
"Το αλογάκι αυτό εκτελεί αξιέπαινα τα καθήκοντά του. Πράο και ήρεμο, μολονότι επιβήτορας, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως υποζύγιο για την έλξη αμαξιδίου ή κάρου. Είναι ανθεκτικό στον τριποδισμό, αν και δεν είναι ταχύ, στην έλξη εξασκεί μεγάλη δύναμη, αντέχοντας για αρκετές ώρες να έλκει ένα βάρος 10 δέκα στατήρων (ενός τόνου), σε επίπεδο, ομαλό δρόμο. Επίσης, είναι εξίσου δυνατό στη μεταφορά φορτίων στη ράχη του: μπορεί να μεταφέρει ένα αναβάτη, που ζυγίζει 65 κιλά και να καλπάσει για αρκετή ώρα, υπερπηδώντας εμπόδια ύψους 40 εκατοστών". Έτσι περιγράφει ο Taibell (Τάιμπελ), τα επιτεύγματα του αλόγου, προσθέτοντας ότι τα μικρόσωμα άλογα της ροδιακής φυλής είναι καλύτερα προσαρμοσμένα στο νησιωτικό φυσικό περιβάλλον τους και γι' αυτό εκτρέφονται από τους κατοίκους του νησιού.
"Είναι ικανότατα στην αναρρίχηση των δύσβατων και απόκρημνων μονοπατιών της Ρόδου, όπου είναι αδύνατη η ανάβαση ενός αλόγου μεσαίου αναστήματος. Εξαιτίας αυτής της ικανότητας, που έχει οικονομική σημασία, οι κάτοικοι της νήσου, κατά πάσα πιθανότητα επέλεξαν τη μικρόσωμη, αλλά ρωμαλέα αυτή φυλή, για την ορεινή ενδοχώρα", υπογραμμίζει.
Ο Taibell καταλήγει στην παρατήρηση ότι στο προσεχές μέλλον, λόγω της αλλαγής των συνθηκών διαβίωσης των κατοίκων, ενδέχεται η φυλή αυτή να μην είναι πλέον χρήσιμη και ότι πρέπει το κράτος να λάβει μέτρα για τη διατήρησή της. Όντως, έξι χρόνια μετά, σε άρθρο του Colombi P.G. (Κολόμπι), με τίτλο "Τα αλογάκια της Ρόδου", αναφέρεται ότι οι ιταλικές αρχές προέβησαν την εποχή εκείνη σ' ένα πρόγραμμα διάσωσης της φυλής ίππου της Ρόδου, δεδομένου ότι οι κάτοικοι του νησιού έπαυσαν να χρησιμοποιούν τα αλογάκια της φυλής αυτής στις καθημερινές τους ασχολίες, λόγω της επέκτασης του οδικού δικτύου και των μηχανοκίνητων οχημάτων.
Τα αλογάκια της φυλής Ρόδου χρησιμοποιούνταν πλέον μόνο στις ετήσιες ιπποδρομίες του νησιού, όπου λάβαιναν μέρος τόσο οι ντόπιοι ιππείς όσο και Ιταλοί άποικοι.
Συστηματική μελέτη από το 1995
Η πρώτη εκτενής και συστηματική μελέτη των αλόγων της φυλής Ρόδου έγινε περίπου μία εικοσαετία αργότερα, το 1995, από τη βιολόγο Παρασκευή Μάρκου-Hecht, με τη χορηγία του Πολιτιστικού Συλλόγου Αρχαγγέλου Ρόδου "Ο Αίθωνας".
Τα αλογάκια διαβιούσαν τότε μόνο στα βουνά Κουρέπης, Κουτσούτης και Στρογγυλό, πέριξ της κωμόπολης Αρχαγγέλου, σε ημιάγρια κατάσταση.
Η εξάρτηση των ντόπιων από τα αλογάκια μειώθηκε μετά τη δεκαετία του ΄50, λόγω της εκμηχάνισης της γεωργίας, με αποτέλεσμα να αφεθούν αδέσποτα τα ζώα στα γύρω βουνά, ενώ κάποιοι γεωργοί και κτηνοτρόφοι εξόντωσαν με τα τουφέκια τους πολλά από τα αδέσποτα αλογάκια, που κατέστρεφαν τις καλλιέργειές τους και έτρωγαν τη λιγοστή χλόη των βοσκοτόπων τους.
Όσον αφορά τον αριθμό τους, σύμφωνα με μαρτυρίες των κατοίκων, τα αλογάκια υπερέβαιναν τα εκατό προπολεμικά, αλλά ο αριθμός μειώθηκε δραματικά έκτοτε.
Ο Σύλλογος "Φαέθων" προσπάθησε να διασώσει τη σπάνια αυτή φυλή, κατασκευάζοντας ένα σύγχρονο καταφύγιο, με στάβλους, ταΐστρες και ποτίστρες, αποθήκες ζωοτροφών, περιφραγμένους χώρους εκτόνωσης, δεξαμενή συλλογής υδάτων και έκταση, όπου καλλιεργούνται κτηνοτροφικά φυτά.
Επίσης, ανέδειξε τα αλογάκια σε πόλο τουριστικής έλξης, αναθερμαίνοντας την τοπική οικονομία και βοηθώντας ώστε να γίνουν αποδεκτά από την τοπική κοινωνία ως στοιχείο της πολιτισμικής της κληρονομιάς.
Δημιούργησε κι ένα χώρο υποδοχής επισκεπτών, στον οποίο προσέρχονται κάθε χρόνο οι μαθητές της Ρόδου και της υπόλοιπης Ελλάδας για να γνωρίσουν τα αλογάκια και να ευαισθητοποιηθούν για τη διάσωσή τους.
(της Ν. Καραθάνου)
efagonizesthe.blogspot.com
http://parapona-rodou.blogspot.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου