0 Πύργος του 4ου π.Χ. αιώνα αναστηλώνεται στην Κέα

Μαρία Θερμού

Το τετράπλευρο κτίριο ύψους 20 μέτρων βρίσκεται στην Καρθαία,

Ο αρχαιολογικός χώρος τη Καρθαίας

Οι πρώτες ενέργειες για τη διάσωση του πύργου της Αγίας Μαρίνας

Σε ύψος 20 μέτρων φθάνει ο πύργος

Με ατσάλινη προστασία βρίσκεται σήμερα ο πύργος

Το αρχαίο θέατρο της Καρθαίας που πρόκειται να αναστηλωθεί

Μαρία Θερμού

Πύργος του 4ου π.Χ. αιώνα αναστηλώνεται στην Κέα

Το τετράπλευρο κτίριο ύψους 20 μέτρων βρίσκεται στην Καρθαία,

Ενας τετράπλευρος πύργος του 4ου αιώνα π.Χ., τμήμα του οποίου στέκεται ακόμα στο αρχικό του ύψος των 20 μέτρων αναστηλώνεται στην Αγία Μαρίνα της Κέας, σε έναν από τους αρχαίους οικισμούς του νησιού, την Καρθαία. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό μνημείο τόσο λόγω της χρονολόγησης και της κατασκευής του όσο και για το γεγονός ότι ως τα μέσα του 19ου αιώνα σωζόταν ακέραιο, με τη στέγη και τον περιμετρικό εξώστη του, διαφυλάσσοντας έτσι μοναδικά στοιχεία αρχαίας αρχιτεκτονικής, αφού διατηρούνται μόνον σ΄ αυτό το κτίσμα. Ο κίνδυνος κατάρρευσής του όμως τα τελευταία χρόνια ήταν μεγάλος, έτσι απαιτήθηκαν από το υπουργείο Πολιτισμού δραστικές επεμβάσεις.

Ντυμένος με μία «ατσάλινη πανοπλία» είναι σήμερα ο πύργος, αφού ένα μεταλλικό πλέγμα που τοποθετήθηκε για να τον στηρίξει, σύμφωνα με την μελέτη έχει εκπονήσει το 2009 ο πολιτικός μηχανικός Δρ. Κώστας Ζάμπας συνεργασία με τους Γερ. Θωμά και Ειρ. Δουδούμη. Πρόκειται όμως μόνον για την πρώτη φάση επεμβάσεων στο μνημείο, αυτή που θα του εξασφαλίσει τον απαραίτητο χρόνο ζωής ώσπου να ολοκληρωθεί η επόμενη διαδικασία, η οποία θα αφορά πλέον την στερέωση και την ανάδειξή του. Ο στόχος είναι να αποδοθεί στο κοινό ο πύργος περήφανος και επιβλητικός όπως ήταν στο παρελθόν, χωρίς να κινδυνεύει ο ίδιος και οι επισκέπτες του.

Να σημειωθεί ότι η διάσωση του πύργου οφειλόταν στην ανέγερση της παρακείμενης μεταβυζαντινής μονής της Αγίας Μαρίνας, καθώς κατά τον 16ο αιώνα το αρχαίο οικοδόμημα ενσωματώθηκε στον περίβολό της. Μετά από την οριστική εγκατάλειψη της μονής όμως άρχισε σταδιακά και η κατάρρευση του πύργου, διαρκώς επιταχυνόμενη τα τελευταία χρόνια με αποτέλεσμα την ραγδαία επιδείνωση τη κατάστασής του ώστε να μνημείο να κινδυνεύει να χαθεί ολοσχερώς, αφού πλέον δεν είχε στατική επάρκεια. Η επικινδυνότητα του οικοδομήματος μάλιστα ήταν τέτοια που η αρμόδια αρχαιολογική εφορεία απαγόρευε τα τελευταία χρόνια την προσέγγιση στη μονή.

Η Καρθαία βρίσκεται σε ένα φυσικό περιβάλλον σχεδόν αλώβητο από νεώτερες επεμβάσεις και τα κατάλοιπά της

χρονολογούνται από τους γεωμετρικούς έως τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους. Λόγω όμως του δύσβατου χαρακτήρα της και της δυσχέρειας πρόσβασης, αφού δεν υπάρχει δρόμος που να οδηγεί ως εκεί, οι τεχνικές δυσκολίες που αντιμετώπισαν όσοι εργάσθηκαν στο συγκεκριμένο έργο αλλά και οι κίνδυνοι ήταν μεγάλοι. Υλικά και εργαλεία πρέπει να φθάνουν στην αρχαία πόλη με τις παραδοσιακές μεθόδους, στα χέρια ή με ζώα, ενώ όταν παρίσταται ανάγκη μεταφοράς ή ανέλκυσης υπερβολικά βαρέων μηχανημάτων ή αναστηλωτικού υλικού στο ύψωμα της ακρόπολης, εκεί πλέον επιστρατεύεται όλη εφευρετικότητα και η γνώση των επιστημόνων. Για τον λόγο αυτό χρησιμοποιήθηκαν μέθοδοι, που χρησιμοποιούνται ειδικά για την συντήρηση και ανάδειξη μνημείων σε δύσβατους αρχαιολογικούς χώρους. Οσο για την καθημερινή διαβίωση των ανθρώπων ήταν μία δοκιμασία.

Σε εξέλιξη όμως βρίσκεται και το έργο της ανάδειξης του επισκέψιμου πλέον χώρου στην Καρθαία, που περιλαμβάνει την ανασκαφή και την ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου της πόλης, τη στερέωση του ετοιμόρροπου αναλήμματος πάνω στο οποίο στέκεται ο αρχαϊκός ναός του Απόλλωνα και την ολοκλήρωση της ανάδειξης του προπύλου, που οδηγεί στην ακρόπολη.

Η χρηματοδότηση για την Καρθαία ανέρχεται σε €900.000 και για τον πύργο της Αγ. Μαρίνας σε €1.200.000. Στο τελευταίο ποσό θα πρέπει να προστεθούν €37.000 που προσφέρει η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού ως συμβολή στην προσπάθεια σωτηρίας του μνημείου. Το έργο έχει ενταχθεί από τα μέσα του 2010 στο Ε.Σ.Π.Α. στο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Νήσων Αιγαίου.

Αναδημοσιευσα Απο Βημα